SBC telah ditubuhkan di bawah Ordinan Pusat Kepelbagaian Biologi Sarawak,1997 pada Julai 1998, di mana peranan awalnya adalah tertumpu kepada kerja-kerja inventori dan mengawal selia penyelidikan kepelbagaian biologi.
Walau bagaimanapun, Ordinan tersebut dipinda pada 2003 untuk memberi fokus kepada pendokumentasian pengetahuan tradisional tentang penggunaan sumber biologi di kalangan komuniti Pribumi Sarawak serta pelaksanaan Penyelidikan dan Pembangunan (P & P).
Seterusnya pada 2014, SBC menjalankan pengawalseliaan akses khususnya keizinan berasaskan makluman awal dan perkongsian faedah.
Sejak penubuhannya, SBC telah mencapai beberapa kejayaan antaranya;
- Pengiktirafan harta intelek;
- Pemeteraian Perjanjian Perkongsian Faedah bersama komuniti Pribumi Sarawak
- Kolaborasi di peringkat tempatan dan antarabangsa
- Mewujudkan Perpustakaan Produk Semulajadi
- Mewujudkan Sarawak Bioindustrial Park
Antara pengiktirafan harta intelek SBC ialah;
- Cap Dagangan iaitu LitSara (2011); AdenoSara (2015); dan NatureSara (2017).
- Petunjuk Geografi iaitu Sarawak Litsea (2011) dan Sarawak Adenosma (2015).
- Paten (2002 – 2020) terdiri daripada Therapeutic compounds and methods; Identification of A. Stellatopilosa; Oral care product for oral hygiene and growth inhibition of microorganisms; A composition of treatment of autoimmune diseases; dan Compound for treating neurodegenerative diseases and its isolation method thereof
Bagi tempoh 2022-2030, SBC menyasarkan untuk memperoleh lima (5) cap dagangan dan tiga (3) paten.
Perkara ini dijelaskan oleh Pegawai Penyelidik SBC, Puan Suria Binti Johari yang mewakili Ketua Pegawai Eksekutifnya semasa sesi wawancara bersama RAKAN Sarawak baru-baru ini.
Berkenaan pemeteraian perjanjian pula, beliau memaklumkan sebanyak tiga (3) Perjanjian Perkongsian Faedah bersama dengan komuniti Pribumi Sarawak telah dimeteraikan.
Pertama, Perjanjian Perkongsian Faedah di bawah projek LitSara yang berlaku pada 20 March 2019 bersama lima (5) komuniti terdiri daripada orang Bidayuh dari kampung Kiding, Padawan; Kelabit dari Pa’Ukat dan Pa’Lungan, Bario; Lun Bawang dari Long Kerabangan; dan Long Telingan, Lawas.
Difahamkan, ini bukan sahaja perjanjian perkongsian faedah yang pertama buat SBC, tetapi juga merupakan yang pertama di Malaysia.
Kedua adalah perjanjian perkongsian faedah di bawah projek AdenoSara bersama komuniti Bidayuh dari kampung Semadang, Penrissen dan komuniti Iban dari Rh. Simon, Lubok Antu pada 17 Oktober 2020.
Ketiga ialah Perjanjian Perkongsian Faedah yang ke-2 bagi projek LitSara dengan penglibatan enam (6) komuniti terdiri daripada komuniti Bidayuh dari Kampung Kiding, Padawan; Kelabit dari Pa’Ukat dan Pa’Lungan, Bario; Lun Bawang dari Long Kerabangan, Long Telingan, Lawas dan Long Rusu, BeKelalan (merupakan komuniti baru yang berminat menyertai projek LitSara).
SBC telah berkolaborasi dengan pelbagai pihak seperti akademia, agensi penyelidikan tempatan dan antarabangsa serta beberapa pihak industri atau korporat menjurus kepada P & P serta pengkomersialan hasil daripada penyelidikan.
Secara keseluruhannya, SBC telah berkolaborasi dengan 58 pihak berkepentingan serta menandatangani 14 Non-Disclosure Agreement (NDA), empat (4) Materials Transfer Agreement (MTA), enam (6) Memorandum of Understanding (MOU), satu (1) perjanjian kerjasama dan tiga (3) perjanjian dana penyelidikan.
Sebagai contoh, SBC telah berkolaborasi dengan Mitsubishi Corporation untuk menjalankan projek Algae sejak tahun 2012 bagi mewujudkan pangkalan data koleksi mikroalga di Sarawak.
Dalam tempoh enam tahun (2013 hingga 2019), SBC telah berjaya mengumpul lebih kurang 600 strain mikroalga dan ia telah menjadi satu titik tolak untuk SBC menyasarkan pengkomersialan produk alga (prototaip) menjelang 2030.
Sehubungan itu, SBC telah melancarkan sebuah fasiliti penanaman alga yang terbesar di Asia Tenggara yang dilengkapi dengan bantuan aplikasi sistem Internet of Things (IoT).
Dengan keluasan penanaman alga seluas 0.1 hektar, SBC menyasarkan kapasiti pengeluaran biojisim alga adalah sebanyak 6 tan setiap tahun.
Penyelidikan alga tidak terhenti di situ, sebaliknya SBC terus giat menjalankan R&D untuk menghasilkan Alga-Fuel (minyak algae) di samping menghasilkan produk alga yang bernilai tinggi.
Berkenaan Perpustakaan Produk Semulajadi SBC, ia telah ditubuhkan sejak 2003, mempunyai 11 komponen utama seperti ekstrak tumbuhan, ekstrak mikrob, minyak pati dan sebagainya, kini telah menjadi koleksi sumber biologi yang mewakili keunikan kepelbagaian biologi di Sarawak.
Ianya diwujudkan sebagai platform penyelidikan dan kerjasama dengan pelbagai pihak dari seluruh dunia untuk tujuan saringan biologi yang tertentu tanpa mereka perlu pergi ke dalam hutan untuk pengumpulan dan pengekstrakan kerana ia telah tersedia ada di SBC.
Dengan kata lain, ia adalah ‘akses mudah kepada alam semula jadi untuk R&D kerana ia merupakan perkhidmatan yang tawarkan oleh SBC kepada para penyelidik.
Koleksi perpustakaan SBC bertambah dari semasa ke semasa dan pada masa hadapan, mereka menyasarkan pertambahan lebih banyak jujukan genomik dan juga mikrob berfungsi seperti probiotik.
Seterusnya, Sarawak Bio-industrial Park (SBP) merupakan bio-industrial park pertama yang sedang dibangunkan di Kota Samarahan dan menjadi salah satu inisiatif Kerajaan Sarawak untuk meningkatkan pengkomersialan hasil kaji selidik menggunakan kepelbagaian biologi di Sarawak.
Fokus utama SBP adalah pembuatan dan pengeluaran produk berasaskan bio daripada kepelbagaian biologi di Sarawak seperti ‘bioactive’, ‘bio health’, ‘biomaterials’, ‘bioenergy’ dan ‘bioenvironment’.
SBP juga akan menempatkan fasiliti dan kemudahan seperti makmal untuk R&D, pejabat pentadbiran dan pusat inkubator bagi membantu syarikat-syarikat muda mengembangkan perniagaan dalam bidang pembuatan dan pengeluaran produk berasaskan bio.
