Sektor perkhidmatan awam sering kali tidak dikaitkan dengan risiko pekerjaan yang tinggi berbanding sektor pembinaan atau perindustrian, namun aspek keselamatan dan kesihatan tetap perlu diberi perhatian serius.
Secara dasarnya, pekerja sektor perkhidmatan awam terlibat dalam pelbagai bidang seperti pendidikan, pentadbiran, kesihatan, keselamatan negara dan sebagainya di mana masing-masingnya menghadapi cabaran tersendiri yang boleh menjejaskan kesihatan dan keselamatan mereka.
KKP merupakan aspek yang tidak boleh diabaikan walaupun dalam sektor perkhidmatan awam kerana ia bukan sahaja demi melindungi pekerja, tetapi untuk meningkatkan kualiti perkhidmatan yang diberikan kepada masyarakat.
Kementerian Sumber Manusia (KSM) menerusi Jabatan Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan (JKKP) dan Majlis Negara Bagi Keselamatan Dan Kesihatan Pekerjaan (MNKKP) adalah badan yang bertanggungjawab mentadbir dan menguatkuasa perundangan keselamatan dan kesihatan di tempat kerja.
Kadar kecederaan pekerjaan, kadar kecederaan maut dan jumlah pelaporan penyakit pekerjaan merupakan tiga indikator utama yang menunjukkan pencapaian tahap KKP di Malaysia yang dinyatakan di bawah Pelan Induk Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan Negara 2021 – 2025 (OSHMP25).
Statistik Kemalangan dan Penyakit Pekerjaan Negara dijana berdasarkan analisis komprehensif daripada data kemalangan pekerjaan di sektor awam dan swasta yang diperoleh daripada empat (4) agensi sumber yang relevan iaitu;
JKKP, Pertubuhan Keselamatan Sosial (PERKESO), data Skim Ex-Gratia Bencana Kerja daripada Polis Diraja Malaysia (PDRM) dan Kementerian Kewangan (MOF) manakala, data pelaporan penyakit pekerjaan pula adalah berdasarkan kes yang dilaporkan kepada JKKP.
Merujuk statistik yang diperoleh daripada laman sesawang JKKP, tahun 2023 menyaksikan angka yang membimbangkan mengenai kecederaan pekerjaan di Malaysia.
Dengan jumlah pekerja yang mencapai 15,813,368 termasuk ekspatriat dan pekerja asing yang berkemahiran rendah, sektor pekerjaan di negara ini berdepan cabaran besar dalam menjaga keselamatan dan kesihatan pekerja.
Secara keseluruhan, pada 2023 terdapat 38,950 kecederaan pekerjaan yang dilaporkan, dan daripada jumlah tersebut, 38,626 adalah kecederaan bukan maut dan 324 adalah kecederaan maut.
Daripada data ini, walaupun angka menunjukkan bahawa tidak semua kemalangan membawa kepada kematian, kesan jangka panjang ke atas kesihatan dan produktiviti pekerja tetap menjadi isu penting.
Kecederaan pekerjaan bukan sahaja memberi impak kepada individu yang terlibat, tetapi juga kepada organisasi dan ekonomi secara keseluruhan.
Oleh itu, langkah-langkah proaktif perlu diambil oleh majikan dan pihak berkuasa untuk meningkatkan keselamatan di tempat kerja, termasuk latihan keselamatan yang lebih baik dan pemantauan yang lebih ketat.
Statistik kecederaan pekerjaan di Malaysia pada tahun 2023 menandakan perlunya perhatian serius terhadap keselamatan pekerja termasuk dalam sektor perkhidmatan awam.
Dengan usaha yang lebih berfokus dan kerjasama antara semua pihak, sudah pasti angka ini dapat dikurangkan pada masa hadapan.
Antara sebab mengapa KKP perlu dititikberatkan dalam sektor perkhidmatan awam ialah yang pertama adalah bagi melindungi pekerja.
Keberadaan risiko di tempat kerja, seperti kemalangan, penyakit akibat kerja, dan stress memerlukan langkah pencegahan yang berkesan.
Dengan menerapkan KKP yang baik, majikan dapat mengurangkan insiden yang boleh mengakibatkan kecederaan atau penyakit kepada pekerja kerana pekerja yang sihat dan selamat akan lebih produktif dan berpuas hati dengan pekerjaan mereka.
Kedua, ia memberi kesan terhadap kualiti perkhidmatan awam di mana kesejahteraan pekerja secara langsung mempengaruhi kualiti perkhidmatan awam.
Pekerja yang berasa selamat dan sihat cenderung untuk memberikan perkhidmatan yang lebih baik kepada masyarakat.
Sebaliknya, pekerja yang mengalami stres atau kesakitan akibat keadaan kerja yang tidak selamat mungkin tidak mampu memberikan prestasi terbaik.
Ketiga adalah atas dasar kepatuhan kepada undang-undang kerana di negara kita, terdapat pelbagai undang-undang dan peraturan yang mengatur KKP dan salah satunya ialah Akta Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan 1994.
Pelaksanaan KKP yang berkesan memastikan bahawa perkhidmatan awam mematuhi undang-undang ini, mengelakkan denda dan tindakan undang-undang justeru, ia akan membantu membina reputasi yang baik bagi agensi kerajaan.
Seterusnya ialah bagi mengurangkan kos kecederaan dan penyakit kerana kecederaan dan penyakit berkaitan kerja boleh mengakibatkan kos tinggi bagi majikan dan kerajaan apatah lagi kos perubatan, pampasan, dan kehilangan produktiviti boleh menjadi beban yang berat.
Dengan menitikberatkan KKP, sektor perkhidmatan awam dapat mengurangkan insiden yang membawa kepada kos tersebut, sekali gus mengoptimumkan penggunaan sumber.
Keselamatan dan kesihatan pekerjaan dalam sektor awam adalah tanggungjawab bersama yang memerlukan komitmen dari semua pihak.
Melalui pendidikan, latihan, dan pelaksanaan polisi KKP yang ketat, kita dapat mencipta persekitaran kerja yang selamat dan sihat.
Ini bukan sahaja melindungi pekerja tetapi juga memastikan kualiti perkhidmatan yang tinggi kepada masyarakat, memperkukuhkan lagi kepercayaan rakyat terhadap perkhidmatan awam.
