Isu kesihatan mental dan psikologi dalam kalangan penjawat awam telah menjadi tumpuan utama dalam usaha kerajaan untuk meningkatkan produktiviti dan kesejahteraan pekerja di Malaysia.
Dengan tekanan tempat kerja yang semakin meningkat, Ketua Pengarah Perkhidmatan Awam (KPPA), YBhg. Tan Sri Wan Ahmad Dahlan bin Haji Abdul Aziz, telah menyuarakan kebimbangan tentang risiko tinggi penjawat awam terhadap masalah kesihatan psikologi.
Dalam pelbagai ucapan dan inisiatif yang dijalankan oleh Jabatan Perkhidmatan Awam (JPA), peranan psikologi kini dilihat sebagai salah satu elemen penting dalam menjaga keseimbangan mental dan kesejahteraan pekerja sektor awam.
Pada 1 Oktober 2024, KPPA merasmikan Persidangan Antarabangsa Kesejahteraan Psikologi 2024 (ICOPW2024) di Kuching, Sarawak.
Persidangan ini dianjurkan oleh JPA dengan kerjasama Universiti Malaysia Sarawak (UNIMAS) dan menyaksikan penyertaan lebih 272 peserta, termasuk 18 peserta antarabangsa dari Myanmar, Yaman, Indonesia, Brunei, dan Iran.
Persidangan ini bertujuan untuk membina platform dialog mengenai isu-isu kesihatan mental dalam perkhidmatan awam serta menekankan kepentingan kesejahteraan psikologi dalam membina penjawat awam yang cemerlang dan seimbang.
Salah satu aspek utama yang dibincangkan dalam persidangan ini ialah dapatan Sistem Profiling Digital Kesihatan Psikologi Pegawai Perkhidmatan Awam (MyPsyD).
Sistem ini, yang diperkenalkan pada 1 Mac 2024, melibatkan hampir sejuta penjawat awam di seluruh negara. Melalui pelaksanaan MyPsyD, lebih 40,000 penjawat awam dikenal pasti berisiko tinggi mengalami masalah kesihatan psikologi akibat kegagalan menangani tekanan di tempat kerja.
Data ini mendedahkan betapa seriusnya isu tekanan di kalangan penjawat awam dan perlunya intervensi segera bagi mengelakkan kecelaruan mental yang lebih teruk.
Menurut YBhg. Tan Sri Wan Ahmad Dahlan, MyPsyD adalah inisiatif kerajaan yang penting dalam pencegahan tingkah laku berisiko.
Sistem ini bertindak sebagai alat profil yang membolehkan penjawat awam dan organisasi untuk lebih cakna terhadap keadaan psikologi mereka.
Melalui profil ini, pihak berkenaan dapat merangka strategi intervensi dan pencegahan yang bersasar untuk melindungi kesejahteraan mental penjawat awam.
Proses ini juga diharap dapat menyokong Agenda Reformasi Perkhidmatan Awam 2024-2030 yang digariskan oleh Ketua Setiausaha Negara, Tan Sri Shamsul Azri Abu Bakar, yang menekankan keperluan untuk mewujudkan garis panduan pembudayaan keseronokan bekerja dalam perkhidmatan awam.
KPPA turut menggariskan beberapa langkah intervensi yang telah diambil oleh kerajaan untuk menangani masalah kesihatan psikologi di kalangan penjawat awam.
Antaranya ialah program pencegahan dan pembangunan kendiri yang diintegrasikan dalam MyPsyD.
Sistem ini bukan sahaja mengenal pasti penjawat awam yang berisiko, malah turut menawarkan pendekatan intervensi yang tepat dan sesuai untuk memastikan mereka tidak terjerumus ke dalam kecelaruan mental yang lebih serius.
Selain itu, ICOPW2024 juga menjadi platform untuk memperkenalkan pelbagai inovasi dalam bidang psikologi dan kesejahteraan pekerja.
Dalam pertandingan poster inovasi yang diadakan sempena persidangan tersebut, JPA memenangi beberapa anugerah, termasuk Penarafan Perak untuk kategori “Pembudayaan Nilai Perkhidmatan Awam” dan “Kajian Profiling Psikometrik Perkhidmatan Awam.”
Anugerah-anugerah ini mencerminkan komitmen kerajaan dalam membudayakan nilai-nilai perkhidmatan awam yang menyokong kesejahteraan mental dan fizikal penjawat awam.
Kesejahteraan psikologi turut menjadi aspek penting dalam mencapai Matlamat Pembangunan Mampan (SDG) 3, iaitu memastikan kehidupan yang sihat dan mempromosikan kesejahteraan untuk semua pada semua peringkat umur.
ICOPW2024 dilihat sebagai satu langkah besar dalam menyokong SDG ini, di samping menyumbang kepada pencapaian agenda kerajaan seperti Rancangan Malaysia Ke-12 (RMK-12), Rukun MADANI, dan Ekonomi MADANI.
Persidangan ini dijangka memberi sumbangan signifikan dalam membentuk landskap kesihatan mental yang lebih baik untuk penjawat awam di Malaysia.
Kesihatan mental yang baik bukan sahaja penting untuk kesejahteraan individu, tetapi juga bagi memastikan penjawat awam mampu memberikan perkhidmatan yang berkualiti kepada rakyat.
Kakitangan yang tertekan dan mengalami masalah kesihatan mental cenderung untuk menghadapi masalah produktiviti, yang akhirnya akan memberi kesan negatif kepada keberkesanan operasi kerajaan secara keseluruhan.
Oleh itu, langkah-langkah intervensi yang tepat amat diperlukan untuk memastikan penjawat awam sentiasa dalam keadaan mental dan fizikal yang sihat.
Kesimpulannya, usaha kerajaan melalui JPA dalam meningkatkan kesejahteraan psikologi penjawat awam adalah amat penting dan tepat pada masanya.
Inisiatif seperti MyPsyD dan ICOPW2024 adalah contoh terbaik bagaimana psikologi boleh dimanfaatkan dalam memperkasakan kesejahteraan mental penjawat awam.
Dengan komitmen berterusan daripada pihak kerajaan dan penjawat awam sendiri, diharapkan kita dapat membina sebuah perkhidmatan awam yang lebih cemerlang, prihatin, dan seimbang dalam semua aspek, termasuklah psikologi dan spritual.
